Gaintzako kontribuzio-mahaia

Kontribuzio-mahaia 1966an

Berezi-berezia da Gaintzan zergak ordaintzeko erabiltzen zuten mahaia: haritzean landuta hor ageri ditu 25 borobil, eta borobil bakoitzaren barruan landuta letra bana. Gainera, antzinako txanpon bat dauka erdian iltzez josita.

Mahaia eta borobil letradunak. Erdian josita, txanpon zaharra.

Guztira, beraz, 25 letra, honela banatuak: lau A, lau M, hiru O, hiru S, bi L, bi Y eta, gainera, P, R, U eta Z bana. Oker handirik gabe, 25 letra horietako bakoitza Gaintzako etxe baten izenari zegokion, eta etxe bakoitzeko jabeak norberari zegokion borobil jakinaren gainean ordaintzen zituen bere kontribuzio-diruak.

Herriko etxean zegoen mahaia, zizailu moduan, 1966an gutxienez.

Noiz arte erabili zuten? Beranduenik ere, 1900. urte arte, XX. mendean ez baitzen erabili. Horren lekuko zen Agustin Askarai, Gaintzako Ostokaitz baserriko nagusi zena, 1927an jaioa eta 2018ko urte hasieran hila. Agustinek esanda dakit bere garaian ez zela inoiz erabili, eta bere aita zenaren garaian ere ez: <<Aitak beti OMENka aipatzen zuen mahai horren erabilera>>.

Neurriak: 146 cm luze, 39,5 cm zabal eta 5,5 cm lodi ditu kontribuzio-mahaiak.

Letra bakoitza etxe baten izenaren aurreneko letrari dagokionez, eta norbaitek kontuak atera nahi baditu ere, hona hemen Gaintzako orduko etxeen izenak: 

A

Allapor, Altzonea, Altzotegi (hutsa), Apeztegia (Eleetxeren hurrena), Arraztio, Artxuita (Harrizubieta), Azpillaga (galdua: Kaardel barrenean zegoen).

B

Betronanea, Buztegi edo Buzturegi (hutsa, aspaldi-aspaldidanik).

E

Eleetxe (Elizetxea, Elizalde), Etxeberri, Etxetxiki.

I

Intsusti, Iriarte.

J

Juangorrenea (hutsa: Martikoneko bidean).

L

Lopenea??????? 

M

Martikonea, Matxindo, Miltxonea, Mixtonea (Mitxetonea).

O

Ostokaitz, Otromin (Otermin?), Otsalizarraga.

P

Pastandegi (Bastandegi?), Perunea.

S

Salberria, Salegi (Saraleginea), Soto (galdua: Altzotegi alboan zegoen, itsatsita).

U

Urdunbil.

Z
Zabalea.

Gainera, mahai gaineko etxe izenen hurrenkera, dirudienez, etxeen hurrenkera geografikoari dagokio: alegia, elkarrengandik gertuen zeuden etxeek (adibidez, Altzonea eta Buztegi) elkarren ondoan zutela zeinek bere borobila kontribuzio-mahaian. Horra hor asmakiloa gaurko ikertzaile zaletuenarentzat!

Gaintza-Uztegietako etxez etxeko Andre Mari bere kutxan (2015ean). Horra etxe-izenak!